XQuick Search
Kültürel Benlik Kurguları ve Ruhsal Hastalıklarda Çare Arama Davranışı: Mardin Örneği
Cemile Hazan Tunalı1, Mustafa Akan2, Suheyla Unal11Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Bursa Şehir Hastanesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Bursa2Gemlik Devlet Hastanesi, Bursa
GİRİŞ ve AMAÇ: Çalışma, bireylerin özerklik-ilişkisellik bağlamında kültürel benlik kurgularının psikotik olmayan ruhsal hastalıklara yönelik çare arama davranışları üzerindeki etkisini incelemektedir. Kültürel faktörler, bireylerin ruhsal hastalıklarını algılama biçimini ve başvurduğu tedavi yollarını şekillendirebilmektedir. Bireysel-özerk benlik yapısına sahip kişilerin tıbbi yardıma, toplulukçu-ilişkisel benlik yapısına sahip bireylerinse geleneksel ve tıp dışı yöntemlere daha fazla yöneldiği görülmektedir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Hastanemiz psikiyatri polikliniğine başvuran 80 hasta üzerinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara Özerk-İlişkisel Benlik Ölçeği (ÖİBÖ) ve Hastalık Modeli Anlama Anketi (HMAA) uygulanmıştır. Katılımcılar "tıbbi çare arayanlar", "tıp dışı çare arayanlar" ve "karma yöntemleri kullananlar" şeklinde üç gruba ayrılmıştır. Veriler, ANOVA ve Ki-kare testleri kullanılarak analiz edilmiştir.
BULGULAR: Katılımcıların %46,2’si tıbbi yardım, %36,2’si tıp dışı yöntem, %17,5’i ise her ikisini birlikte tercih etmiştir. Tıp grubunun özerklik puanı (29,2±4,4), tıp dışı (23,3±5,7; p<0.001) ve karma gruplardan (23,6±7,9; p=0.002) anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. İlişkisel benlik puanı ise tıp grubunda daha düşüktür (28,0±5,7) (tıp dışı: 32,2±5,7; p=0.006). Tıp dışı yöntemlere yönelimin başlıca nedenleri çaresizlik (%48,8), kişisel inanç (%41,9) ve yakın çevre etkisi (%39,5) olarak belirlenmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Kültürel benlik kurgularının ruhsal hastalıklara yönelik yardım arama süreçlerinde belirleyici bir faktör olduğunu göstermektedir. İlişkisel benlik yapısına sahip bireyler çevrenin etkisiyle tıp dışı yöntemlere yönelme eğilimi göstermektedir. Özerklik düzeyi arttıkça profesyonel psikiyatrik destek arayışı da artmaktadır. Sonuçlar, kültürel psikolojinin ruh sağlığı hizmetlerine erişimde önemli bir rol oynadığını ve sağlık politikalarının kültürel hassasiyetleri dikkate alması gerektiğini vurgulamaktadır.
Cultural Self-Construals and Help-Seeking Behavior in Mental Illness: Mardin Sample
Cemile Hazan Tunalı1, Mustafa Akan2, Suheyla Unal11University of Health Sciences, Bursa Medical School, Department of Psychiatry Bursa, Turkey2Gemlik State Hospital,Bursa
INTRODUCTION: This study examines the impact of cultural self-construals in the context of autonomy and relatedness on help-seeking behavior for non-psychotic mental illnesses. Cultural factors shape individuals' perceptions of mental illness and the treatment methods they pursue. Individuals with an independent-autonomous self-construal tend to seek medical assistance, whereas those with an interdependent-relational self-construal are more inclined toward traditional and non-medical methods.
METHODS: The study was conducted with 80 patients who applied to the psychiatry outpatient clinic of our hospital. Participants completed the Autonomous-Relational Self Scale (ARSS) and the Illness Perception Questionnaire (IPQ). They were categorized into three groups: "medical help-seekers," "non-medical help-seekers," and "those using mixed methods." Data were analyzed using ANOVA and Chi-square tests.
RESULTS: Among participants, 46.2% sought medical help, 36.2% used non-medical methods, and 17.5% used both. The medical group had significantly higher autonomy scores (29.2±4.4) compared to the non-medical (23.3±5.7; p<0.001) and combined groups (23.6±7.9; p=0.002). In contrast, relational self-construal was higher in the non-medical group (32.2±5.7) than in the medical group (28.0±5.7; p=0.006). The main reasons for choosing non-medical approaches were despair (48.8%), personal beliefs (41.9%), and influence from close others (39.5%).
DISCUSSION AND CONCLUSION: Cultural self-construals play a crucial role in help-seeking processes for mental illnesses. Individuals with a relational self-construal tend to be influenced by their social environment and are more likely to turn to non-medical methods. As autonomy levels increase, the likelihood of seeking professional psychiatric support also rises. The findings highlight the importance of cultural psychology in access to mental health services and emphasize the need for healthcare policies to consider cultural sensitivities.
Makale Dili: Türkçe
