ISSN 1302-0099 | e-ISSN 2146-7153
Social Factors of Folk Explanatory Model and Help Seeking Behaviors of Psychotic Symptoms - Malatya Sample [J Clin Psy]
J Clin Psy. 2006; 9(3): 138-147

Social Factors of Folk Explanatory Model and Help Seeking Behaviors of Psychotic Symptoms - Malatya Sample

Süheyla Ünal1, Yaşar Kaya2
1Prof. Dr., İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, MALATYA
2Yrd.Doç.Dr., Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Anabilim Dalı, Malatya

Objective: We aim to search some variables that affect folk beliefs, casual attributions and help-seeking behaviors for the psychotic disorders in Malatya sample. Method: 668 subjects were chosen randomly to represent the province of Malatya in this cross-sectional study. A psychotic patient scenario was presented to subjects and some questions about explanatory model and helpseeking process were asked regarding the illness scenario. The definition of the case, explanatory styles, helpseeking behaviors and help sources were compared with sociodemographic and clinical variables by chi square test. Results: Our sample group described the psychotic case in the scenario as "has psychological problems" at a rate of 69.2% and as "sick" 12.9%. As a causal factor, 60.9% of the sample suggested social problems. Medical treatment was the first help seeking way. Primary school graduates recommended the popular help-seeking ways more than high school and university graduates (p<0.02). Some socially disadvantegous conditions such as being women, widow, low income, directed individuals more towards supernatural healing methods. Conclusion: Our people have a tendency about medical help-seeking for psychotic conditions. This tendency goes parallel to the increase in healthcare services, educational and socioeconomic levels.

Keywords: Key Words: Psychotic disorder, folk explanatory models, help-seeking behavior.

Psikozu Açıklama ve Çare Arama Davranışını Etkileyen Sosyal Etkenler-Malatya Orneklemi

Süheyla Ünal1, Yaşar Kaya2
1Prof. Dr., İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, MALATYA
2Yrd.Doç.Dr., Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Anabilim Dalı, Malatya

Amaç: Bu çalışmada Malatya örnekleminde halkımızın psikotik bozukluk konusundaki inançlarını, atfettiği nedenleri ve çare arama davranışını etkileyen bazı değişkenleri araştırmayı amaçlanmıştır. Yöntem: Bu kesitsel çalışmada Malatya ilini temsil etmek üzere 668 denek, rastlantısal örneklem yöntemi ile seçilmiştir. Deneklere psikotik bir hasta senaryosu sunularak, olgudaki durumu açıklama ve çare arama süreçlerine ilişkin bazı sorular yöneltilmiştir. Olgunun tanımı, hastalığı açıklama stili, çare-arama davranışları ve yardım kaynakları, deneklerin sosyodemografik değişkenleriyle kikare testi aracılığı ile karşılaştırılmıştır. Bulgular: Denek grubumuz senaryodaki psikotik olguyu %69.2 oranda "ruhsal sorunları var", %12.9'u ise "hasta" olarak tanımlamıştır. Nedensel faktör olarak, %60.9'u sosyal sorunları ileri sürmüştür. Tıpsal tedavi, ilk önerilen çare arama yöntemidir. Popüler çare arama yöntemlerini ilkokul mezunları, yüksek okul ve üniversite mezunlarından daha yüksek oranda önermekteydi (p<0.02). Kadın olmak, dul olmak, düşük gelire sahip olmak gibi sosyal açıdan dezavantajlı durumlar bireyleri doğa-üstü tedavi yöntemlerine daha çok yönlendirmekteydi. Tartışma: Halkımızın psikotik durumlar için tıpsal tedavi yöntemlerine eğilim gösterdiği gözlenmektedir. Bu eğilimin psikiyatri hizmetlerinin, eğitim ve sosyoekonomik düzeylerin gelişmesiyle paralel gitmekte olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Anahtar Sözcükler: Psikotik bozukluk, halk açıklama modeli, çare arama davranışı.

Süheyla Ünal, Yaşar Kaya. Social Factors of Folk Explanatory Model and Help Seeking Behaviors of Psychotic Symptoms - Malatya Sample. J Clin Psy. 2006; 9(3): 138-147
Manuscript Language: English
LookUs & Online Makale